Emrah HÜNERLÜTÜRKOĞLU (0544 620 80 05)
TARA Robotik Otomasyon
Satış Müdürü
Virüs için bir ilaç ya da aşı geliştirilmediği sürece eskiye dönüş olmayacak. Alışma ve kanıksama yaşanacak ve yeni normal bir anda gayet normal olacak. İnsanlar hayatlarına tüm hızıyla hatta daha hızlı bir şekilde devam edecek. Bunu kısa bir örnekle açıklamam gerekirse örneğin, sadece 2018 yılında Türkiye’de trafik kazalarında ölenlerin sayısı 6.675, yaralananların sayısı ise 307.071 kişidir. Ama kimse “ Arabalar evde kalsın; arabana binme yürü Türkiye; biz arabasız da birbirimize yeteriz ” falan demiyor. Hayatın doğal akışı içerisinde arabaya binersen ve dikkatli kullanmazsan ölürsün durumu insanoğlu tarafından kabul görmüş ya da alışılmış. Defalarca yapılan uyarıya ve tehlikesine rağmen alkollü araç kullananlar da var. Zaten yaşanan ölümlü kazaların çoğunluğu da alkollü araç kullanmaktan kaynaklanıyor. Demek ki birisi maskesine dikkat etmeyebilir ve birkaç kişinin ölümüne neden olabilir. Hatta yılda 6.000 - 7.000 kişide hayatını kaybetmeye devam edebilir. Bunlar normal olacak, bir müddet sonra evde kalmanın çözüm olmadığı anlaşılacak.
Ancak tüm bu yazdıklarıma rağmen yeni normal birçok iş olanağıyla birlikte gelmektedir. Örneğin yeni normalle birlikte işçi servislerine, otobüslere, minibüslere yan yana oturulamıyor. Normal binek aracınızla 3 kişiden fazla kişi ile yolculuk edemiyorsunuz. Demek ki daha çok arabaya, servise, otobüse, minibüse ihtiyaç olacak. Mecburen çok fazla araç satılacak. Servis, bakım ekipmanları, yedek parçalar çok daha fazla üretilecek. Yine, yeni normalde lokantalarda kalabalık olarak oturulamıyor. Lokantacıların çok daha büyük alanlara, çok daha fazla masaya, sandalyeye, mobilyaya ihtiyaçları olacak. 1000 kişinin çalıştığı fabrikalarda sosyal mesafe kuralına uyulması için tüm çalışma ve mesai mantığı değişecek. Tüm tesisler 24 saat açık olmak zorunda kalacak.
Peki, tıklım tıklım minibüsler olamayacaksa minibüsçü; daha büyük metrekareye yayılmak zorunda kalan; daha çok masa, sandalye satın alan lokantacı nasıl para kazanacak? Doğal olarak ücretlerine zam yapmak isteyecekler. Ancak alım gücü değişmediğine göre aradaki farkı devletler vergi indirimleri yaparak mecburen kapatacak. Evde kaldıkça devletlerin gelirleri düşüyor. Hiçbir devlet buna daha fazla dayanamayacağı için mutlaka ticareti canlandırmak isteyecektir. Bunun için elinden geleni yapacaktır, zaten tüm dünyada şu an bu, devletler tarafından fazlası ile yapılmaktadır. Hani meşhur bir hikâye var 2008 e kadar Ali Babacan ekonomide neden çok başarılıydı? Çünkü dünyada para bolluğu vardı. Şimdi size bir şey söyleyeceğim: “Şu an tüm dünya da para bolluğunu bırakın KUM GİBİ PARA VAR”. Tüm dünya merkez bankaları şu an için deli gibi para basmaktadırlar. Tüm ülkeler ardı ardına faiz indirimi yapmaktadırlar. Çok yakında ucuz paraya hiç olmadığı kadar kolay ulaşacağız. Yeni normal 2 aya kadar gümbür gümbür gelecek ve ayakta kalan, işini düzgün yapan firmalar, devletler tarafından daha fazla desteklenecek ve hiç olmadığı kadar çok iş yapmak zorunda kalacaklar.
Yeni normalle birlikte en çok kazanan firmalar bizim gibi otomasyon firmaları olacak. Örneğin 300 kişinin çalıştığı bir firma olduğunu düşünün. Hatta işinin maske üretmek olduğu hayal edin. Tüm önlemlerin alınmasına rağmen fabrikanın bir çalışanında virüs çıktığını hayal edin. Fabrika birçok iş almış, siparişlere yetişemiyor ve çok kritik önemde olan maske üretiyor. Ancak bir kişide virüs çıktığı için tüm çalışanları karantinaya almak ve 14 gün boyunca tesisi kapatmak zorunda kalıyorsunuz. İşte kimse bu riski göze alamayacak. Otomasyona ve robota olan ihtiyaç hiç olmadığı kadar artacak. Önceden fizibil değil diye robot almayan firmalar bile mecburen robot almak zorunda kalacak. Örneğin Tofaş’ta, Ford’da mecburen robotsuz hiçbir bölüm kalmayacak! İşler açıldığında ve yeni normal başladığında, birçok sipariş almış olan Ford, bir çalışan yüzünden tüm fabrikasını tekrar kapatmayı göze alabilecek mi acaba? Tabi ki alamayacak! Kimse alamayacak! Peki, bunlar Ford’un araba maliyetini arttıracak mı? Hem de çok arttıracak! Ancak çok yakın bir sürede göreceksiniz vergiler kalıcı olarak düşmek zorunda kalacak ve hiç olmadığı kadar fazla araba satılacak.
Son olarak lütfen insan psikolojisini ve davranışlarını da unutmayalım. Bu süreçte evinde kalan insanoğlu şunu çok iyi anladı “ Hayat çok kısa ve kırılgan hiçbir şeyi ertelememek gerekiyor”. Her şey bir an da, bir gece de değişebiliyor. Bir virüsle 14 gün içerisinde ölebiliyorsun. Keşke o telefonu, o arabayı, o tekneyi alsaydım; keşke o tatile gitseydim, keşke çok daha fazla gezip, görseydim ve eğlenseydim. Ben bile AVM’lerin açıldığı ilk gün deli gibi alışveriş yapmak; saatlerce sokaklarda yürümek istiyorum. Göreceksiniz bir anda harcamalar inanılmaz artacak. Stoklar şu an için tükenmek üzere kısa bir süre sonra üretimde bir patlama yaşanacak. Yeni normal çok güzel olacak, hepimize çok güzel gelecek…
Tüm meslektaşlarımıza ve paydaşlarımıza sevgiler, saygılar dilerim...
